En son Midilli Adası'nda görüldü...Marmara Denizi'ne doğru adım adım ilerleyen büyük tehlike

8 Haziran Marmara Denizi Günü kapsamında, Marmara Belediyeler Birliği tarafından Eminönü'nde düzenlenen programda Marmara Denizi'nin mevcut durumu, kirlilik ve iklim değişikliği konuları ele alındı. Etkinlikte bir araya gelen bilim insanları ve sivil toplum kuruluşları (STK) temsilcileri, denizin karşı karşıya olduğu tehlikeleri ve bu sorunların gelecekteki olası etkilerini tartıştı.

Türkiye Deniz Araştırmaları Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Üniversitesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Gönülal, etkinlikte yaptığı konuşmada, Marmara Denizi'ndeki yabancı tür tehlikesine dikkat çekti. Gönülal, Kızıldeniz ve Akdeniz'den gelen türlerin denizdeki sıcaklık artışları sebebiyle Marmara Denizi ve Karadeniz'e yönelebileceğini belirtti. Özellikle balon balığı ve aslan balığı gibi zehirli türler konusunda uyarılarda bulunan Gönülal, bu türlerin ekosistemi ciddi şekilde tehdit ettiğini vurguladı.

MARMARA’NIN AKDENİZLEŞMESİ: YENİ TEHLİKE

Doç. Dr. Gönülal, yabancı türlerin en fazla giriş yaptığı yerlerin Doğu Akdeniz olduğunu ve bu türlerin Süveyş Kanalı'ndan gelerek kolayca Marmara'ya ulaşabildiklerini ifade etti. Bu süreci “Marmara’nın Akdenizleşmesi” olarak adlandıran Gönülal, küresel ısınma sebebiyle Marmara'daki sıcaklık farkının azalmasının bu türlerin Marmara'ya girmesine olanak sağladığını söyledi. Bu sıcaklık artışının devam etmesi durumunda, aslan balığının da Marmara'ya girmemesi için hiçbir sebep olmadığını belirten Gönülal, bu türlerin Marmara Denizi’ni ciddi şekilde tehdit edebileceğini kaydetti.

Gönülal, “Bu canlılar Kızıldeniz'den geliyor. Sıcaklık farkını azaltırsanız, bu canlılar eskiden Muğla'ya kadar gelebiliyordu; şimdi Marmara'ya kadar gelebiliyorlar. Hatta Marmara'yı geçip Karadeniz'e kadar yayılabiliyorlar. Bu sürece Marmara’nın ve Karadeniz’in Akdenizleşmesi diyoruz” dedi.

YENİ TÜRLERİN YERLİ TÜRLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Gönülal, yabancı türlerin Marmara’daki yerli türlere ciddi zarar verdiğini belirtti. Yeni gelen türlerin yerli türleri ekosistemlerinden uzaklaştırarak, onların üreme alanlarını işgal ettiğini ifade etti. Bu durumun ekosistem dengesi açısından büyük bir sorun teşkil ettiğini söyleyen Gönülal, “Bu türler Marmara'da güçlendiğinde, yerli türlerimizi adeta evlerinden kovuyorlar” diye ekledi.

BALANS SULARI VE TEHLİKELERİ

Doç. Dr. Gönülal, balans sularının Marmara ve Karadeniz için büyük bir tehlike oluşturduğunu belirtti. Balans sularıyla gelen yabancı türlerin deniz ekosistemine ciddi zararlar verdiğini söyleyen Gönülal, bu türlerin Karadeniz'deki midye yataklarına ve yerli balıkların yumurtalarına zarar verdiğini ifade etti. Özellikle 1950'li yıllarda balans sularıyla gelen salyangoz türünün Karadeniz'deki yerli türler üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ve ekosistemi ciddi şekilde tehdit ettiğini vurguladı.

MARMARA’DA ÇOĞALAN YABANCI TÜRLER

Marmara'da çoğalan yabancı türler arasında taraklı medüz, Beroe Ovata ve bir karides türünün de bulunduğunu belirten Gönülal, bu türlerin Marmara'da yayılmasının ekonomik ve ekolojik açıdan tehlikeli olduğunu ifade etti. Özellikle gece aktif olan ve gündüz kendini kuma gömen bu karides türünün, Marmara'nın kuzeyinde yayılmaya başladığını söyledi. Bu türlerin ekonomik değeri yüksek olmasına rağmen, yerli karidesleri tehdit ettiğini ve onların habitatlarını işgal ettiğini vurguladı.

ASLAN BALIĞI VE BALON BALIĞI TEHLİKESİ

Doç. Dr. Gönülal, Marmara Denizi’nde aslan balığı ve balon balığının yayılma tehlikesinin olduğunu belirtti. Bu türlerin zehirli olması ve ekosisteme zarar vermesi, deniz ekosistemi açısından büyük bir tehdit oluşturuyor. Özellikle sıcaklık artışlarının devam etmesi durumunda, aslan balığının da Marmara’ya gelmesinin kaçınılmaz olacağını belirten Gönülal, “Bu balıkların Marmara Denizi'ne girmemesi için hiçbir sebep yok” dedi.

SİLİVRİ AÇIKLARINDA BALON BALIĞI

Beylikdüzü'nde balık satışı yapan Kenan Balcı, son yıllarda Marmara'da balon balığının görülmeye başlandığını belirterek, bu türün Silivri açıklarına kadar geldiğini söyledi. Balon balıklarının, balıkçıların ağlarına zarar verdiğini ve diğer balık türlerinin azalmasına neden olduğunu ifade eden Balcı, bu durumun deniz ekosistemi üzerinde olumsuz etkiler yarattığını vurguladı.