Tarih sayfaları baştan yazılacak! Dünyanın en eskisi ve en büyüğü bulundu

Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Sualtı Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı ve Kemer Sualtı Arkeolojisi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Hakan Öniz, Mersin'in Silifke ilçesindeki Dana Adası’nda yeni keşiflere ulaşıldığını açıkladı. 2015 yılında dünyanın en eski ve en büyük antik tersanesinin burada keşfedildiğini belirten Dr. Öniz, yeni bulguların tersanenin daha da büyük ve karmaşık olduğunu gösterdiğini ifade etti.

294 ÇEKEK YERİ TESPİT EDİLDİ

Doç. Dr. Hakan Öniz, Dana Adası'ndaki tersanede aynı anda 300 gemi yapılabildiğini ve bugüne kadarki çalışmalarında toplam 294 çekek yeri tespit ettiklerini söyledi. Öniz, büyük gemilerin yanı sıra filikalar ve sandalların da özel bir konstrüksiyonla yapıldığını gösteren yeni bulgulara ulaştıklarını belirtti. Bu bulgular, uluslararası bilimsel bir dergide de makale olarak yayımlandı.

İLK KEŞİFTE 100 ÇEKEK YERİ BULUNDU

2015 yılında Silifke kıyılarında dalış yasakları üzerine bir çalışma gerçekleştirdiklerinden bahseden Doç. Dr. Öniz, bu çalışma sırasında Dana Adası üzerinde yaklaşık 100'e yakın çekek yeri bulduklarını belirtti. “Bu rampalar yeni gemi yapımı ya da gemilerin bakımı için denizden karaya kolaylıkla alınabilen rampalar. Arkeolojik dönemlere ait 100 tane rampa bulmak müthiş bir şey aslında. Bulduğumuz zaman çok heyecanlandık. Hemen Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bildirimini yaptık. 2016-2017 senelerinde yaptığımız çalışmalarda tam 274 gemi rampası tespit ettik,” dedi.

TARİHİ DEĞİŞTİREN TERSANE

Bakanlığın destekleriyle tespit edilen çekek yeri sayısının 294'e çıktığını söyleyen Dr. Öniz, bu keşfin tarihi önemini şöyle anlattı: “Yaklaşık 300 gemi üretebilecek kadar büyük ve tüm altyapısıyla, işlikleri, ibadet alanları, güvenlik kuleleri, bir kale yapısı ve benzer pek çok arkeolojik alt yapısıyla muhteşem bir tersane ortaya çıkartıldı. Böyle bir tersane Akdeniz'de günümüzden 2500-3000 yıl önce denizcilik tarihinde büyük adımlar atıldığını gösteriyor.”

HELENİSTİK DÖNEMDEN KALMA

Doç. Dr. Hakan Öniz, Helenistik dönemde meşhur General Antigo'nun bir tersanesinin burada olduğunu ve bu dönemdeki pek çok deniz savaşında Dana Adası'nda yapılan gemilerin kullanıldığını belirtti. Ayrıca, Kilikya korsanlarının gemilerinin çoğunun Dana Adası üzerinde yapıldığını ifade eden Öniz, “Son olarak yayımlanmış olan makalemiz, büyük gemilerin yanı sıra bu gemilerin arkasındaki filikaların ve sandalların da özel bir konstrüksiyonla yapıldığını gösteriyor,” dedi.

PALEOLİTİK DÖNEME KADAR UZANAN BULGULAR

Doç. Dr. Öniz, Dana Adası üzerinde yaptıkları çalışmaların Paleolitik döneme kadar uzandığını da kaydederek, “Milattan önce 8-10 binlerde kullanılan taş aletlere kadar Dana üzerinde bulduk. Bu dönemde Dana Adası muhtemelen avcı toplumdan tarım toplumuna geçen insanların kullandığı bir yerdi. Ancak özellikle Geç Tunç Çağı'ndan itibaren Dana Adası'nın bir tersane olarak kullanıldığını arkeolojik kanıtlar gösteriyor,” dedi.

1,5 KİLOMETRELİK KESİNTİSİZ 300 ÇEKEK YERİ

Dana Adası'nın hemen karşısında yer alan Toros Dağları'nda yetişen sedir ağaçlarının gemi yapımında kullanıldığını söyleyen Dr. Öniz, “Tersaneye sedir ağacı bir-iki saatte gelebilecek kadar yakın. 1,5 kilometre boyunca kesintisiz yan yana 300 çekek yeri var. Bu, büyük ve organize bir gemi üretim merkezi olduğunu gösteriyor,” ifadelerini kullandı.

DANA ADASI'NA TARİHİ YOLCULUK

Bu keşifler, Dana Adası'nın dünya denizcilik tarihindeki önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Ada, tarihi boyunca stratejik bir tersane ve gemi üretim merkezi olarak kullanılmış ve bu rolüyle Akdeniz'deki dengeyi değiştiren bir unsur olmuştur. Dr. Hakan Öniz ve ekibinin çalışmaları, bu bölgenin arkeolojik ve tarihi değerini ortaya koymaya devam ediyor.